W prasie można przeczytać następującą wypowiedź: „procedowanie nad uchyleniem immunitetu pana Ziobry (…) podlega tym wszystkim zasadom, jakim podlega procedura karna (…) każdy przeciwko komu prowadzone jest postępowanie karne ma prawo do obrony we wszystkich stadiach tego postępowania. (…) Pan poseł Ziobro jest prawa do obrony pozbawiony”.
Nie sposób pozostawić tej wypowiedzi bez pewnego komentarza. Otóż konstytucyjne prawo do obrony było wielokrotnie przedmiotem rozważań Trybunału Konstytucyjnego. Przykładowo, w wyroku z 08 listopada 2004r (K 38/03) Trybunał zauważył, iż
„zasada prawa do obrony ma tzw. charakter ogólnoprocesowy, albowiem – jak stanowi art. 42 ust. 2 Konstytucji – obowiązuje we wszystkich stadiach postępowania i – jak należy wnioskować – dotyczy wszystkich rodzajów postępowania karnego. Zdaniem Trybunału nie można więc zasady konstytucyjnej wskazanej jako wzorzec kontroli [tj. zasady z art. 42 ust. 2 konstytucji – Quake] odnosić do tych etapów postępowania w sprawie pociągnięcia parlamentarzysty do odpowiedzialności karnej, które poprzedzają chwilę przedstawienia mu zarzutów, tj. wszczęcia przeciwko parlamentarzyście postępowania karnego. Konstytucja wyraźnie określa, iż prawo do obrony przysługuje osobie, przeciwko której prowadzone jest postępowanie karne. Wyrażenie przez Sejm lub Senat zgody, o której mowa w art. 7c [tj. zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej – Q.], jest warunkiem by parlamentarzyście mogły zostać przedstawione zarzuty, ergo – by mógł uzyskać status podmiotu, któremu ustrojodawca przyznaje prawo do obrony”.
Można zatem powiedzieć, że konstytucyjne prawo do obrony pojawia się dopiero po przedstawieniu zarzutów, ewentualne wcześniejsze fazy postępowania (np. postępowania w sprawie uchylenia immunitetu) nie podlegają regulacji z art. 42 konstytucji. Co ciekawe, zagadnienie to nie budziło żadnych wątpliwości podczas prac Sejmu poprzedniej kadencji nad nowelizacją ustawy o ustroju sądów powszechnych. Podczas posiedzenia Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w dniu 27 marca 2007r ówczesny Zastępca Prokuratora Generalnego (tj. zastępca Zbigniewa Ziobro) powiedział m.in.:
„pragnę stwierdzić, że (…) prawo do obrony jest związane z procesem karnym i warto o tym przede wszystkim pamiętać. Postępowanie, które w uproszczeniu nazywamy postępowaniem immunitetowym, zmierza jedynie do umożliwienia podjęcia decyzji przez właściwy sąd karny o odpowiedzialności karnej. (…) Regulacje dotyczą zupełnie innego rodzaju postępowania, które prowadzone jest w przedmiocie udzielenia zgody na uchylenie immunitetu. W takim postępowaniu kwestia odpowiedzialności karnej nie jest rozstrzygana. Dopiero, po uchyleniu immunitetu (…) sąd karny będzie mógł rozstrzygnąć ten problem. (…) Jeszcze raz zwracam uwagę na różnicę, która istnieje między postępowaniem karnym, a tzw. postępowaniem immunitetowym. Przewodniczący Cezary Grabarczyk przed chwilą porównywał te dwa postępowania, ale są one całkiem różne. (…) To drugie postępowanie nie jest prowadzone w przedmiocie odpowiedzialności karnej” (stenogram z posiedzenia Komisji dostępny tutaj).
Quake 